Oyun Bağımlılığı Nedir? Sebepleri, Zararları ve Önlemler
Eskiden sabahtan beri dışarıdasın eve gel artık derdi ailelerimiz. Şimdi çocuklarımıza sabahtan beri bilgisayar başındasın, çık dışarı da temiz hava al diyoruz. Bazı durumlarda psikolojik duruma dönen ve “zamanla geçer, kendi kendine oyunlardan kurtulur, tatilde oynasın okullar açılınca bırakır” şeklindeki düşünceler her zaman gerçekleşmeyebiliyor. Uzmanlar oyun bağımlılığı için psikolojik desteğin önemli olduğunu vurgulamakta.
Gençlerin yüzde doksanının oyun oynadığı ve yüzde on beşinin ise bağımlı olduğu bir gerçek. Örneğin İstanbul’da yapılan bir çalışmada 95 gencin %9,4'ünün oyun bağımlısı olabileceği belirtilmiş. Mayıs 2019 da Dünya Sağlık Örgütü, oyun bağımlılığını tıpkı kumar bağımlılığı gibi bir hastalık olduğunu kabul etti.
Ebeveynlere söylemek isteriz ki küçük yaştan itibaren çocuklarını oyalamak için, yemek yedirmek için ellerine tablet ya da telefon vermesinler, ödüllendirme aracı olarak ekran içeren objeler kullanılmasın. Çocuklara Ödül — Ceza mantığı ile yaklaşmak son derece yanlıştır. Oyun oynamak, özellikle de şiddet içeren bir oyun oynamak ya da bir şey izlemek, bir ödül değildir. Çocuk ile güven ve sevgi bağı kurulmalıdır. Ebeveynler çocuklar ile kendi oyunlar oynamalı.
Oyun Bağımlılığı Nedir?
Oyun Bağımlılığı: İçerisinde görüntü içeren, ekran karşısında zaman geçirilen; bilgisayar, konsol, akıllı cihazların tamamında aşırı zaman geçirilmesine bağlı; fiziksel, sosyal ve duygusal problemlerin yaşanmasıdır. Oyun bağımlılığı, internet bağımlılığı ile birlikte görülebilir. Dijital oyunlara bağımlı olan bireylerde, kendini kontrol edememe, takıntı ve gerçek dünyadan kopma gibi iletişim problemleri yaşanmaktadır.
Oyun oynayan her çocuk bağımlı değildir: Çocukların çeşitli oyunlarla vakit geçirmesi, birçok hesaplarının bulunması, yeni çıkan oyunlara ya da oyun konsallarına ilgili olması ve bilgi sahibi olması, onun bağımlı olduğunu göstermez. Bağımlılık için bir eylemin aşırı derecede tekrar edilmesi ve normal hayata zarar vermesi gerekir. Önemli olan sorular şunlardır; “oyun başında ne kadar süre geçiriyor?”, “oyunda geçirdiği süre; sosyal, fiziksel, duygusal ve mental durumuna olumsuz olarak etki ediyor mu?” Eğer bu sorulara cevabınız evet ise, çocuğunuz ile iletişime geçerek, bir psikoloğa götüreceğinizi ve onunla konuşmasının kendisi için iyi olacağını, empati ve sempati yaparak anlatabilirsiniz.
Oyun Bağımlılığı Nedenleri
Baştan söylemek isteriz ki insan, çok çeşitliliğe sahip bir canlıdır. Her insan kendince özeldir ve değerlidir. O yüzden sadece şu şu şu sebeplerden dolayı oyun bağımlılığına sahip diyemeyiz.
Saygı ihtiyacı: Gerçek hayatta istediği saygıyı bulamayan bir kişi, sanal dünyada ne kadar zaman geçirirse, diğer oyunculardan daha fazla saygı görebilir. Böyle olduğunda da kişi daha mutlu olur.
Sevgi ihtiyacı: Gerçek hayatta istediği sevgi ile karşılaşmayan bir kişi, sanal dünyada tanıştığı arkadaşlarıyla, ön yargısız bir şekilde, güvenli ortamında, eğlenerek zaman geçirebilir. Böylece daha fazla mutluluk elde eder.
İletişim sorunları: Özellikle aile ve çevresindeki kişilerle iletişimde sorun yaşayan, öz güvenini düşürecek hal ve hareketlerde bulunan kişilerle karşılaşınca, özellikle çocuklar bu durumların yaşanmadığı, yaşansa da kolaylıkla engelleyip geçerek kurtulabileceği sanal ortamları tercih eder. Diğer insanların ilgisini, saygısını, sevgisini ve zamanını kendisine ayırdığını hisseden bir insan, zamanla bağımlı olur ve bırakmak istemez.
Çekingen olmak: Bazı oyunlarda rekabet yoktur. Kişiler istediği şekilde eğlenceli vakit geçirebilirler. Gerçek hayatta ise rekabet sürekli vardır ve zorluklarla karşı karşıya gelmek gerekir. Kişi oyunda yarattığı karakteri ile bir bağ kurar ve özdeşleşir. Konfor alanını terk etmek istemez.
Olabilecek başka nedenler:
Stresli, yorucu, gerginlik içeren yaşam sürmesi
Ekonomik problemlerden ötürü psikolojik sorunlar
Yaşam koşullarından memnun olmamak
Psikolojiyi etkileyen çeşitli olumsuz duygular
Kendini bir yere ait hissedememe isteği
Gerçek hayatta bir sosyal çevre oluşturamamış olmak
İçe dönüklük
Yalnızlık hissi
Sosyal iletişim problemleri
Fiziksel problemler
Öz saygıda yetersizlik
Ailevi problemler vb.
